Među svetlima jugoslovenske književne scene, Mehmed (Meša) Selimović zauzima posebno mesto. Rođen 26. aprila 1910. godine u Tuzli, ovaj pisac je ne samo obeležio svoje vreme već ostavio trajni pečat na kulturnu istoriju Bosne i Hercegovine i čitave jugoslovenske regije.
Selimović je odrastao u uglednoj bosanskoj porodici, završio je osnovnu i srednju školu u Tuzli pre nego što je započeo svoje književno putovanje. Godine 1930. upisao se na Filološki fakultet Univerziteta u Beogradu, gde je diplomirao 1934. godine. Njegov početak književne karijere bio je obasjan dramatičnim događajima Drugog svetskog rata, tokom kojih je bio aktivni učesnik borbe protiv fašizma, što će kasnije odjekivati kroz njegova dela.
Selimović je svoju literarnu karijeru započeo kasno, ali snažno. Prva njegova knjiga, zbirka pripovedaka pod nazivom “Prva četa”, objavljena je 1950. godine, kada je već imao 40 godina. Ipak, pravi proboj dogodio se 1966. godine kada je objavio svoj remek-delo “Derviš i smrt”. Ovaj roman, smešten u 19. vek u Bosni, istražuje teme usamljenosti, razmišljanja i straha, dok je kroz priču o bratu protagonist izneo i svoje lične bolne doživljaje. Pored roman “Devrviš i smrta”, roman “Tvrđava” objavljen 1970. godine, smatra se takođe jednim od vrhunaca njegove književne karijere i jednim od najznačajnijih dela u jugoslovenskoj književnosti. Roman je istovremeno intimna priča o unutrašnjem svetu glavnog junaka i kompleksna studija o ljudskim odnosima, moralnim dilemama i suštinskim pitanjima života.
Njegova književna dela ne samo da su osvajala čitaoce već su mu donela i brojne nagrade i priznanja. Selimović je dobitnik značajnih književnih nagrada kao što su NIN-ova nagrada, nagrada “Ivan goran Kovačić”, Njegoševa nagrada, nagrada AVNOJ-a, među mnogim drugima. Ovo je samo deo liste njegovih dostignuća koja su ga učinila ne samo cenjenim već i nezamenljivim delom jugoslovenske književnosti.
Iako je živeo u burnom vremenu političkih previranja, Selimović je svojom književnošću uspeo da transcendira politiku i ideologiju. Ipak, njegov lični život i politička opredeljenost često su bili predmet rasprava. Selimović se pridružio Komunističkoj partiji Jugoslavije tokom rata, ali je kasnije u svojim memoarima izrazio svoju odvojenost od nekih aspekata partijske ideologije.
Jedna od ključnih tema koju je Selimović istraživao kroz svoja dela bila je taština rata i njegove posledice na pojedinca. Ovaj pisac je uspeo da prodre u najdublje slojeve ljudske psihe i da ispriča priče koje su univerzalne i večne.
Nažalost, Selimović je preminuo 11. jula 1982. godine u Beogradu, ali je ostavio nasleđe koje će živeti kroz njegova dela i nastaviti da inspiriše buduće generacije pisaca i čitalaca. Njegova dela su prevedena na mnoge jezike, što svedoči o globalnom uticaju koji je imao.
Meša Selimović nije bio samo književnik već i filozof koji je kroz svoje romane, eseje i pripovetke istraživao suštinska pitanja ljudske egzistencije i morala. Njegov doprinos književnosti ostaje neprocenjiv, a njegova dela će nastaviti da osvajaju srca čitalaca širom sveta.
